صنایع دستی شیراز چیست؟

شهر شیراز یکی از زیباترین شهر های ایران است. این شهر همان شهر مهد هنر و ادبیات، پرورش دهنده حافظ و سعدی و بزرگان و ادیبان دیگر است. شیراز نیز مانند دیگر شهر های کشور عزیزمان دارای صنایع دستی خاص خود است و در این زمینه یکی از بهترین شهر ها است، زیرا دارای انواع متفاوت و مختلفی از صنایع دستی است. از این رو در این بخش از فروشگاه اینترنتی گیلی شاپ با ما همراه باشید تا در خصوص صنایع دستی شیراز چیست ؟ اطلاعات کامل تری در اختیار شما عزیزان قرار دهیم.

صنایع دستی شیراز چیست؟

صنایع دستی شیراز در بین گردشگران مختلف از سایر شهر های ایران و یا گردشگران خارجی، محبوبیت خاصی دارد و به نوعی نمادی از همین زیبایی شهر شیراز است. عشایر و روستاییان این شهر همواره صنایع دستی زیبا و چشم نوازی را تولید می کنند. از معروف ترین این آثار هنری می توان به قالی، گلیم، گبه، جاجیم، خاتم کاری، منبت کاری و… اشاره کرد که در ادامه برخی از آن ها را تشریح می کنیم.

صنایع دستی به چه چیزی اطلاق می شود؟

طبق تعریف جهانی که سازمان جهانی یونسکو پایه گذار آن است، هر وسیله ای که به وسیله ابتدایی ترین وسایل ممکن ساخته شود و در ساخت آن از هیچ ابزار اتوماتیک و ماشینی استفاده نشود و همچنین سهم استفاده از هنر دستان هنرمند در آن بیشتر از سهم استفاده از ابزار باشد صنایع دستی می گویند.

صنایع دستی و کمک آن به اعتماد به نفس در جوامع

با توجه به ماشینی شدن و اتوماتیک شدن بیشتر کارها در جوامع امروزی و کامپیوتری شدن بیشتر کارها، مشکل اساسی که در جامعه به وجود آمده است مشکل عدم اشتغال جوانان و پایین آمدن قدرت خرید و در نهایت کاهش اعتماد به نفس آنان شده است. با توجه ویژه به مسئله آموزش ساخت صنایع دستی و امکان خود اشتغالی جوانان می توان در این حوزه شاهد افزایش تعداد جوانان شاغل در شهر ها شد که می تواند فاکتور های سلامت ذهنی و جسمی را در جوامع بالا ببرد.

همچنین اگر علاقه مند به تهیه و خرید سوغات شیراز هستید می توانید به فروشگاه اینترنتی گیلی شاپ مراجعه نموده و محبوب ترین صنایع دستی این استان را برای خود تهیه کنید و یا آن را به عزیزانتان هدیه دهید.

1- گلیم شیراز

گلیم که یکی از صنایع دستی شهر شیراز است نوعی کفپوش گرم و نرم است که بر روی دار بافته می شود. نخ استفاده شده در گلیم ترکیبی از پشم گوسفند، بز و یا نخ ابریشم است. این صنایع دستی یکی از اولین دست بافته های بشر به حساب می آید و لازم به ذکر است که قدیمی ترین گلیمی که در ایران کشف شده است مربوط به دوره اشکانیان بوده است.

گلیم بافی از سرگرمی های قدیمی بانوان این شهر بوده و مخصوصا در مناطق روستایی و عشایر نشین بانوان هنرمند بسیاری به بافتن گلیم مشغول هستند. جالب است که دانید هنرمندان بافنده این گلیم ها از نقش های ذهنی خاصی که نسل به نسل در بین آن ها چرخیده است استفاده می کنند و جالب است بدانید که در این مدت زمان طولانی تنها یک سری از قاب بندی ها و چهارچوب ها در آن تغییر کرده است.

از محبوب ترین گلیم های استان فارس و شهر شیراز گلیم قشقایی است که بسیار مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی قرار دارد. از این محصول دست هنرمندان به عنوان وسیله ای تزیینی، به عنوان کفپوش، کیسه، خورجین، رو انداز و… استفاده می کنند. از شاخصه های گلیم شیراز ثبات رنگ آن در مدت زمان استفاده طولانی است و این گلیم ها به راحتی رنگ خود را از دست نمی دهند. مشخصه دیگر این گلیم ها وزن سبک آن هاست. دلیل این موضوع نیز استفاده از نخ های ظریف در تار و پود آن هاست که وزن سبکی را به گلیم می بخشد.

صنایع دستی شیراز چیست

2- گبه شیراز

نوع دیگری از دست بافته ها در شهر شیراز وجود دارد و به عنوان صنایع دستی این شهر از آن یاد می شود که گبه نام دارد. به نوعی می توان گفت که گبه نوعی از انواع قالی است که از جنس پشم چهارپایان ساخته می شود و پرز هایی به اندازه بیشتر از یک سانتی متر دارد و در هر ردیف آن سه تا هشت پود وجود دارد.

گبه های ساخت شیراز و ایل قشقایی معمولا دارای تنوع نقش و رنگ بسیار بالایی هستند. گبه ها نیز دارای طرح و نقش هایی هستند که از گذشتگان به ما به ارث رسیده است. این گبه های زیبای ساخته شده در شهر شیراز را می توان در اندازه های مختلف تهیه و از آن ها استفاده کرد.

3- قالی شیراز

قالی شیراز شهرت جهانی دارد و یکی از اولین صنایع دستی است که گردشگران و مخصوصا توریست های خارجی به سراغ تهیه آن می روند. قالی معمولا از الیاف پنبه و پشم و در برخی از مواقع از ابریشم ساخته می شود. یکی از اصلی ترین هنر های روستاییان و عشایر بافندگی قالی است.

قالی های ساخت شیراز در مشخصات با یکدیگر متفاوتند. مشخصاتی مانند چله کشی، نوع گره، رجشمار، نحوه پودکشی و ابعاد. این قالی ها به طور کلی به دو دسته تقسیم می شوند. اولین دسته قالی هایی هستند که توسط عشایر بافته می شوند و طرح اصلی آن ها با استفاده از تصورات ذهنی هنرمند است و بیشتر از اشکال هندسی در بافتن آن ها استفاده می شود و همچنین طرح های آن ها در طول تاریخ کمتر تغییر پیدا کرده است.

دومین دسته اما دارای طرح منظم و منسجمی هستند که در آن ها بسیار کمتر از طرح های ذهنی استفاده شده است. در این قالی ها به جای اشکال هندسی بیشتر از شاخه و برگ و گل و گیاه استفاده شده است. در این نوع قالی ها طرح هایی مانند ماهی، بته، گل و گلدان نقش های رایج تری هستند.

4- جاجیم

جاجیم شیراز از دیگر صنایع دستی معروف این شهر است. جاجیم نوعی از صنایع دستی بافتنی این شهر است و از آن برای پوشاندن اثاثیه و رختخواب ها استفاده می کنند. جاجیم ها در رنگ های مختلف بافته می شوند و معمولا در مدل های راه راه با رنگ های شاد بافته می شوند. نقش های به کار رفته در این جاجیم ها لوزی، راه راه، شطرنجی و… است. البته برخی از این جاجیم ها نیز به صورت گل برجسته و سوزنی ساخته می شوند و شباهت زیادی به گلیم دارند.

5- خاتم کاری

هنر خاتم کاری از هنر های بسیار کهن در کشورمان است. خاتم کاری در شهر های دیگری نیز کار می شود و شهر شیراز از دسته شهر های دارای کیفیت با مرغوب خاتم کاری است. خاتم کاری از ارزشمند ترین صنایع دستی این شهر است و تفاوت آن با خاتم کاری های انجام شده در شهر های دیگر تفاوت در مراحل ساخت آن است. قدمت این هنر در شهر شیراز به دوران صفوی باز می گردد و یکی از نمونه های این هنر در مسجد جامع عقیق شیراز قابل رویت است. برای مشاهده این محصولات می توانید به “خرید ظروف خاتم کاری” مراجعه کنید.

6- کاشی معرق

این هنر در مساجد و بناهای تاریخی در شهر شیراز بسیار زیاد کار شده است و می توان در جای جای شهر آن را مشاهده کرد. نقش های بسیار زیبایی توسط استادان این هنر با کاشی های رنگارنگ و شکسته زیبا بر روی مساجد ساخته می شود همگی از هنر استادان این حوزه است که هر بیننده ای را مسحور خود می کند. امروزه با الهام گرفتن از این کاشی ها می توانید کاشی های معرق هفت رنگ را تهیه کنید و در جای جای خانه از آن استفاده نمایید.

7- منبت کاری

از دیگر صنایع دستی شیراز می توان به منبت کاری اشاره کرد. منبت توسط هنرمند این حوزه به صورت کنده کاری هایی با نقش های مشخص و خاص در چوب ایجاد می شود. این هنر در شیراز و به خصوص در شهر آباده از قدمت بسیار طولانی برخوردار است. با توجه به آنچه در رابطه با تخت جمشید یاد می شود در ساخت ستون های این بنای عظیم از چوب منبت کاری شده استفاده شده بود که در پی آتش سوزی کاملا از بین رفته است.

8- نمد شیراز

نمد و نمد مالی یکی دیگر از هنر های بی بدیل، پر زحمت و صنایع دستی زیبای این شهر است. استادان نمد مال شیراز از سالیان دور به این حرفه مشغول بوده اند. نمد را به عنوان زیرانداز استفاده می کنند. این محصول از ضربه زدن و مالیدن پشم ساخته می شود. پس از ساعت ها ضربه زدن و مالیدن پشم، تارهای پشم در یکدیگر تنیده شده و شکل می گیرند. در ساخت و تولید این نمد ها از پشم های رنگی نیز استفاده می شود که جلوه ای خاص را به نمد می بخشد.

جمع بندی نهایی مقاله صنایع دستی شیراز

در این مقاله که در خصوص صنایع دستی شیراز چیست؟ بود، به بررسی تمامی صنایع دستی این شهر زیبا نگاهی انداختیم! اما این شهر دارای سوغات بی نظیری نیز است که در مقاله “سوغات شیراز چیست؟” به بررسی تمامی سوغات خوشمزه و پرفروش این شهر پرداخته ایم.